پرسش کاربر در گروه:
سلام.
آیا میتوان رد مظالم را به کسی که میدانیم نیازمند است، بدهیم؟
پاسخ:
سلامعلیکم
در ابتدا باید بگوییم که مراد از مظالم به اموالی میگویند که متعلق به دیگران است و بنا به دلیلی در دست ما هست؛ که در این صورت باید این اموال برگردانده شوند تا حقالناس به گردن انسان نماند و این برگرداندن اموال یا رد مظالم چند صورت دارد:
۱. گاهی صاحبمال موجود است و ما هم او را میشناسیم که در این صورت چنانچه مقدار بدهکاری معلوم باشد باید همان مقدار را بهسرعت به صاحبش پرداخت کند و اگر مقدار آن معلوم نیست با او مصالحه کند.
۲. گاهی صاحبمال را نمیشناسیم که در این صورت ابتدا باید تا جایی که ممکن است برای پیدا کردن صاحبمال تلاش کنید و این کار را تا جایی ادامه بدهید که بهکل از پیدا کردن صاحبش ناامید شوید و بعد با اجازه مرجع تقلید مال را به فقرا صدقه دهید.
۳. گاهی خود مال از بین رفته است که در این صورت اگر صاحبش را میشناسیم قیمت یا مشابه آن را به صاحبش برمیگردانید و اگر صاحبش را نمیشناسیم، قیمت یا مشابه آن را با اجازه مرجع تقلیدتان میتوانید به فقیر بدهید.
۴. گاهی صاحبمال را نمیشناسد و مقدار مال هم معلوم نیست. در این صورت باید «یکپنجم» مال بهعنوان «خُمس» به مرجع تقلید پرداخت گردد، آنگاه میتواند در بقیه مال، تصرف کند. [۱]
اگر خمس را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بیشتر از خمس بوده، بنابر احتیاط واجب، مقدارى را که مىداند از خمس بیشتر بوده، از طرف صاحب آن صدقه دهد.
تبصره:
لازم نیست به دفتر مرجع تقلیدتان رفته و اجازه بگیرید و فقیری را پیدا کنید، بلکه کافی است با دفتر مرجعتان ارتباط داشته باشید و شمارهحساب ازآنجا بگیرید و مبلغ ردّ مظالم را بهحساب دفتر واریز کنید و آنها خودشان به فقرای نیازمند میدهند.
منابع:
۱. توضیح المسائل مراجع (محشی)، ج ۲، م ۴۷.
۲. توضیح المسائل مراجع (محشی)، ج ۲، م ۴۹.