پرسش کاربر در گروه:
شنیدم روزه گرفتن در روز دوشنبه و خواندن ۲۵ نماز دورکعتی در شب قبلش و ظهر آن روز به جای نمازهای قضا حساب میشود. آیا این مطلب درست است؟؟
پاسخ:
نمازی وجود ندارد که فرد بخواند و جایگزین نمازهای قضای او بشود. گرچه در برخی از کتابها حدیثی آمده که اگر فلان نماز را بخوانند اگر چهل سال هم نماز قضا داشته باشند کفایت میکند.
اما باید دانست که بنابر فرض وجود این چنین روایاتی، مفاد این روایات با سایر روایات قطعی و معتبر در تعارض است. زیرا روایات متعددی دلالت بر «وجوب قضاء ما فات کما فات» دارد یعنی قضاء نمازی که فوت شده و از دست رفته، باید همانگونه که از دست رفته باشد. اگر دو رکعت بود دو رکعت، اگر شکسته بوده شکسته و.. و لذا هیچ چیزی جز بجا آوردن نمازهای قضا شده نمیتواند جایگزین آن گردد.
برفرض صحت سند این روایات منظور این است که ثواب نمازهای قضا را دارد نه این جای آن را پر کند. مثل این که در باره برخی کارها گفته شده ثواب حج را دارد معنای آن این نیست که اگر مستطیع هست نیازی به حج رفتن نیست.۱
بنابراین همه فقها هم می گویند: اگر کسی میداند که نماز قضا دارد، حتی اگر یک عدد هم باشد باید همان نماز قضا را بجا بیاورد و نماز مستحب دیگری جایگزین آن نخواهد شد. البته ممکن است با خواندن آن نماز مستحب ثواب ببرد. ویا اینکه اگر کسی نمیداند که نماز قضا دارد یا خیر و این نماز مستحب را بخواند، ممکن است این نماز جایگزین نمازهای قضای ندانسته بشود.
۱. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال ۱۴۰۹ هـ. ق، ج۸، ص ۲۶۸.