احکام خمس و زکات

پرسش کاربر در گروه: اگر فطریه روزه را فراموش کردیم کنار بگذاریم، حکمش چیست؟ مرجع: مکارم شیرازی پاسخ: ازنظر آیه الله مکارم شیرازی، هر زمان یادتان آمد بنا بر احتیاط واجب باید بدون اینکه نیت ادا و قضا کنید، زکات فطره را بپردازید.   نظر مراجع عظام در مورد وظیفه‌ی کسی که زکات فطره را تا ظهر روز عید پرداخت نکرده و حتی کنار هم نگذاشته است: آیات عظام: امام خمینی، رهبری، سیستانی، وحید، نوری، مکارم، فاضل: این شخص گناهکار است و بعداً بنا بر احتیاط واجب بدون نیت ادا و قضا فطره را بدهد. آیات عظام: صافی،…

پرسش کاربر در گروه: آیا سید حتماً باید زکات فطره خود را به سید بدهد؟ آیا غیر سید هم می‌تواند به سید فقیر فطریه خود را بدهد؟ مرجع: سیستانی پاسخ: ازنظر همه مراجع عظام، سادات می‌توانند فطریه خود را به هر فرد فقیری بدهند و فرقی ندارد فقیر سید یا غیر سید باشد. اما غیر سید نمی‌تواند به سید فقیر زکات فطره‌اش را بدهد و ازنظر آیه الله سیستانی اگر سید فقیر خمس و سایر وجوهات برایش کافی نباشد و ناچار به گرفتن فطریه باشد، بنا بر احتیاط واجب فقط به مقداری که برای مخارج روزانه نیاز دارد، می‌توان به او زکات فطره داد.…

  سؤال: آیا فرد می‌تواند فطریه را به عروس فقیرش بدهد؟ پاسخ اجمالی: به عروس یا داماد جایز است فطره داد ولی به فرزندان و نوه‌ها جایز نیست. (البته بعداً داماد یا عروس می‌توانند آن‌ها برای همسر و فرزندانشان هزینه کنند.) فتوای مراجع عظام: امام خامنه‌ای: اشکال ندارد. آیت‌الله مکارم: درصورتی‌که فقیر و نیازمند باشد دادن فطریه به ایشان مانعی ندارد. آیت‌الله سیستانی: اشکال ندارد ولی زن شوهردار، فقیر نمی‌شود. آیت‌الله شبیری زنجانی: به عروس اشکال ندارد ولی به فرزند و نوه جایز نیست.…

پرسش کاربر در گروه: سلام.  آیا می‌توان فطریه را به اعضای خانواده مثل مادر یا پدر یا خواهر و برادر بدهیم؟ پاسخ: سلام‌علیکم طبق نظر همه مراجع عظام نمی‌توان زکات فطره را به پدر و مادر داد، زیرا پدر و مادر ازجمله افرادی هستند که واجب النفقه انسان هستند. اما زکات فطره را می‌توانید به خواهر و برادرتان بدهید، زیرا واجب النفقه شما نیستند. تبصره: واجب النفقه به افرادی گفته می‌شود که مخارج آن‌ها شرعاً بر شخص واجب است، مانند پدر، مادر، فرزندان، زن دائم، اجداد پدری، اجداد مادری، نوه‌ها، نتیجه‌ها.…

پرسش کاربر در گروه:  اگر کسی یک زمین خالی هدیه گرفته باشد، آیا خمس به آن زمین تعلق می‌گیرد؟ پاسخ: در مورد اینکه آیا به هدیه خمس تعلق می‌گیرد سه نظر وجود دارد: ۱. طبق نظر برخی مراجع به‌طورکلی هدیه خمس ندارد. (امام، خامنه‌ای و نورى) ۲. برخی می‌گویند: هدیه مانند دیگر درآمدها اگر تا سر سال خمسی زیاد بیاید، خمس دارد. (سيستانى و صافى در این مورد فتوا داده‌اند و بهجت، فاضل و مكارم در این مورد احتیاط واجب داده‌اند) ۱ ۳. برخی دیگر گفته‌اند: اگر هدیه مقدارش زياد و قابل‌توجه باشد و از مخارج سال زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهد.…

پرسش کاربر در گروه: سلام آیا فطریه را می‌توان به پدر و مادر یا برادر وخواهرداد؟ پاسخ: سلام علیکم پدر و مادر واجب النفقه فرزندان هستند و بر فرزندان واجب است که اگر  پدر مادر فقیر هستند، آن‌ها را تأمین کنند، لذا فرزندان نمی‌توانند به پدر و مادر زکات فطره دهند. اما می‌توان به برادر و خواهر اگر فقیر باشند، زکات فطره داد. تبصره: پدر و مادر و اجداد پدری و مادری و فرزندان و نوه‌ها و نتیجه‌ها و زن دائمي واجب النفقه هستند و شخص نمی‌تواند به افرادی که واجب النفقه او هستند زکات فطره‌اش را بدهد.۱ اختصاص دادن زكات فطره به…

پرسش کاربر در گروه: اگر  مبلغ ناچیزی برای جهیزیه دخترم پس انداز کنم و می دانم زمان جهیزیه نمی‌توانیم او را یکدفعه حمایت کنیم، آیا این پس انداز خمس دارد؟ مرجع تقلید من مکارم شیرازی  است. پاسخ: آیت الله مکارم شیرازی می گویند: پولى که جهت تهیّه  جهیزیه و امثال آن پس ‏انداز می‌شود و سال بر آن می‌گذرد، خمس دارد؛ امّا اگر بخواهد خمس را حساب کند و طبق گفته خودش یا ظاهر حال، دیگر امکان استفاده از آن پس انداز وجود نداشته باشد، ما در مرحله اوّل با دست گردان او را بدهکار بیت‏ المال می‌کنیم تا به مرور زمان بپردازد، یا مى‏ گوییم…

پرسش . خانمى از حقوق خود طلا و زیورآلاتى که همیشه خود را با آن زینت مى کند، خریده است. شوهرش پولى ندارد که وى بتواند در این زمینه صرف کند، آیا دادن خمس این گونه خریدها بر زن لازم است؟ همه مراجع: اگر به مقدار متعارف و مناسب شأن او باشد، خمس ندارد.1 1. العروة الوثقى، ج 2، م 83 ؛ توضیح المسائل مراجع، م 1757 ؛ خامنه اى، اجوبة الاستفتائات، س 998 ؛ وحید، توضیح المسائل، م 1783.

پرسش. آیا به درآمد زنى که براى خود کسبى داشته و مخارج او را شوهر مى دهد، خمس تعلّق مى گیرد؟ همه مراجع: آرى، باید خمس آن را بدهد ؛ ولى اگر مقدارى از آن را در نیازهاى زندگى خرج کرده باشد، تنها باید خمس باقى مانده را بدهد.1 1.. توضیح المسائل مراجع، م 1757 ؛ نورى، توضیح المسائل، م 1753 ؛ العروة الوثقى، ج 2، م 83 ؛ خامنه اى، اجوبة الاستفتائات، س 997 ؛ دفتر: وحید.